[Hướng dẫn] Xử lý sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE và cách khắc phục hiệu quả chi tiết

Hầm biogas phủ bạt HDPE là giải pháp xử lý chất thải chăn nuôi hiệu quả, tuy nhiên trong quá trình sử dụng có thể gặp sự cố như rò rỉ khí, phồng rộp, thủng bạt… Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết nguyên nhân gây ra các sự cố thường gặp ở hầm biogas HDPE và cung cấp những cách khắc phục hiệu quả, an toàn, tiết kiệm chi phí. Từ đó, giúp hệ thống hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ bạt và nâng cao hiệu quả xử lý chất thải trong chăn nuôi.

1)Tổng quan về hầm biogas phủ bạt HDPE

Hầm biogas phủ bạt HDPE (High Density Polyethylene) là một loại hầm khí sinh học được thiết kế với vật liệu chính là màng nhựa HDPE có độ bền cao, khả năng chống thấm tuyệt đối và chống ăn mòn hóa học. Loại hầm này thường được sử dụng trong các trang trại chăn nuôi quy mô vừa và lớn để xử lý chất thải hữu cơ (phân, nước thải…) và thu hồi khí gas sinh học (chủ yếu là methane – CH₄).

– Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Một hệ thống hầm biogas phủ bạt HDPE thường bao gồm các thành phần chính sau:

• Hố ủ: Đây là nơi chứa chất thải, được đào trực tiếp trong lòng đất. Hố có thể có nhiều kích cỡ khác nhau tùy thuộc vào quy mô trang trại.
• Màng phủ bạt HDPE: Lớp bạt này được phủ kín lên hố ủ, tạo thành một túi chứa khí. Chất liệu HDPE có độ bền cao, chống thấm tốt và chịu được tác động của môi trường.
• Hệ thống đường ống: Bao gồm các ống dẫn chất thải đầu vào, ống dẫn khí gas đầu ra và ống xả bã thải.
• Thiết bị sử dụng gas: Khí biogas sau khi được thu gom có thể dùng để đun nấu, chạy máy phát điện hoặc sưởi ấm.

Nguyên lý hoạt động của hầm biogas dựa trên quá trình phân hủy kỵ khí (không có oxy) của vi sinh vật. Chất thải hữu cơ được đưa vào hố ủ, nơi các vi sinh vật hoạt động mạnh mẽ để phân hủy chúng. Quá trình này tạo ra khí biogas, chủ yếu là methane (CH4) và carbon dioxide (CO2). Lớp bạt HDPE giữ lại toàn bộ lượng khí này, sau đó khí được dẫn ra ngoài qua hệ thống đường ống để sử dụng.

2)Các sự cố thường gặp ở hầm biogas HDPE

Hầm biogas phủ bạt HDPE là giải pháp hiệu quả, nhưng vẫn có thể gặp phải một số sự cố phổ biến. Những vấn đề này thường liên quan đến cả khâu thi công, chất lượng vật liệu và quá trình vận hành.

a)Hầm không sinh khí hoặc sinh khí kém

Đây là sự cố phổ biến nhất, nguyên nhân có thể do:

• Rò rỉ khí: Bạt HDPE bị rách, mối hàn không kín, hoặc hệ thống đường ống bị hở. Đây là vấn đề nghiêm trọng nhất vì nó làm mất áp lực và khí gas, thậm chí gây nguy hiểm.
• Chất lượng nguyên liệu không phù hợp: Nếu chất thải đầu vào có chứa hóa chất, thuốc kháng sinh hoặc các chất độc hại khác, chúng sẽ tiêu diệt vi sinh vật yếm khí, làm ngừng quá trình sản xuất gas.
• Tắc nghẽn: Đường ống dẫn gas hoặc ống xả bã thải bị tắc do cặn bã, rác thải hoặc váng nổi.
• Quá trình phân hủy không hiệu quả: Nhiệt độ trong hầm quá thấp (đặc biệt vào mùa đông) hoặc tỷ lệ chất thải và nước không hợp lý, làm giảm hoạt động của vi sinh vật.

b)Sự cố về bạt HDPE và cấu trúc

• Bạt bị rách, thủng: Do vật sắc nhọn ở đáy hầm không được dọn sạch trước khi lắp đặt, hoặc do tác động của động vật, con người trong quá trình vận hành.
• Mối hàn hở: Mối hàn giữa các tấm bạt HDPE không đạt chuẩn, hoặc do sử dụng máy hàn kém chất lượng, dẫn đến rò rỉ khí gas.
• Bạt bị phồng hoặc co rút: Áp lực khí gas trong hầm quá cao hoặc quá thấp, khiến bạt bị căng quá mức hoặc xẹp xuống, ảnh hưởng đến độ bền và hiệu suất.
• Thấm nước ngầm: Nước ngầm từ lòng đất thấm vào hầm ủ, làm loãng chất thải, giảm nồng độ chất hữu cơ và ảnh hưởng đến quá trình sinh gas.

c)Vấn đề về hệ thống đường ống

• Đường ống bị tắc: Tương tự như sự cố ở trên, đường ống dẫn khí hoặc thoát nước bị tắc do bùn cặn hoặc váng, gây cản trở dòng chảy và áp lực.
• Nước đọng trong đường ống: Hơi nước trong khí gas ngưng tụ và đọng lại tại các điểm thấp, làm tắc đường ống dẫn khí, khiến bếp gas cháy bập bùng hoặc không cháy được.
• Rò rỉ tại các mối nối: Mối nối giữa ống dẫn và bạt HDPE không kín, gây rò rỉ khí.

3)Nguyên nhân gây ra sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE

Nguyên nhân gây ra sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE, túi biogas HDPE thường bắt nguồn từ ba yếu tố chính: kỹ thuật thi công, chất lượng vật liệu và vận hành không đúng cách.

a)Nguyên nhân do kỹ thuật thi công

• Thi công không đúng quy cách: Hố ủ không được đào đúng kích thước hoặc có các góc nhọn, khiến bạt bị căng quá mức và dễ rách.
• Xử lý mặt bằng không tốt: Đáy hố ủ còn sót lại đá, cành cây, hoặc vật sắc nhọn, gây thủng bạt trong quá trình vận hành.
• Mối hàn bạt kém chất lượng: Mối hàn giữa các tấm bạt HDPE không đủ độ kín hoặc bị hở, dẫn đến rò rỉ khí gas. Việc sử dụng máy hàn không đạt chuẩn hoặc thợ thi công thiếu kinh nghiệm là nguyên nhân phổ biến.
• Lắp đặt hệ thống đường ống không chuẩn: Các mối nối ống dẫn khí, ống nạp liệu, và ống xả bã không kín hoặc bị lắp lệch, gây xì gas hoặc tắc nghẽn.

b)Nguyên nhân do chất lượng vật liệu

• Bạt HDPE kém chất lượng: Bạt không có độ dày tiêu chuẩn, dễ bị lão hóa dưới tác động của tia UV từ ánh nắng mặt trời, hoặc không chịu được áp lực khí gas, dẫn đến rách hoặc mòn.
• Phụ kiện không đồng bộ: Hệ thống ống dẫn, van, và các phụ kiện khác không được làm từ vật liệu bền, dễ bị ăn mòn hoặc hỏng hóc sau một thời gian ngắn sử dụng.
• Nguyên liệu đầu vào không phù hợp: Chất thải có chứa hóa chất độc hại, thuốc kháng sinh, hoặc các chất khó phân hủy khác (như rác, nylon) làm chết vi sinh vật yếm khí, khiến quá trình sản xuất gas bị ngừng trệ.

c)Nguyên nhân do vận hành không đúng cách

• Nạp liệu không đều: Việc nạp chất thải quá nhiều hoặc quá ít một cách đột ngột làm mất cân bằng vi sinh vật, ảnh hưởng đến hiệu suất sinh gas.
• Không kiểm tra định kỳ: Không phát hiện sớm các vết rách nhỏ trên bạt hoặc rò rỉ ở các mối nối, khiến sự cố trở nên nghiêm trọng hơn.
• Không xả bã thải định kỳ: Bã thải tích tụ quá nhiều làm giảm thể tích chứa chất lỏng, gây tắc nghẽn đường ống và giảm hiệu quả của hầm biogas.
• Nước đọng trong đường ống: Hơi nước trong khí gas ngưng tụ và ứ đọng, gây tắc đường ống dẫn khí, làm giảm áp lực và khiến khí không thể đến được nơi sử dụng.

4)Cách phát hiện và kiểm tra sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE

Để phát hiện và kiểm tra sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE, cần kết hợp cả quan sát bằng mắt thường, lắng nghe và sử dụng các công cụ đơn giản. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề, từ đó có biện pháp khắc phục kịp thời.

– Quan sát bằng mắt thường

• Kiểm tra bạt HDPE: Quan sát toàn bộ bề mặt bạt để tìm các vết rách, thủng, hoặc các điểm bị phồng, co rút bất thường. Những vết rách nhỏ có thể khó thấy, vì vậy bạn nên đi vòng quanh hầm và nhìn kỹ.
• Kiểm tra áp lực bạt: Quan sát độ căng của bạt. Nếu bạt bị xẹp xuống, không có độ phồng, đó là dấu hiệu của việc rò rỉ khí gas hoặc hầm không sản xuất đủ gas. Ngược lại, nếu bạt quá căng, có thể áp lực khí gas đang quá cao, gây nguy hiểm.
• Kiểm tra khu vực mối hàn: Dọc theo các mối hàn giữa các tấm bạt HDPE là những nơi dễ bị rò rỉ nhất. Kiểm tra xem có dấu hiệu phồng rộp, lỏng lẻo hay không.
• Kiểm tra đường ống: Quan sát các đường ống dẫn khí, ống nạp liệu và ống xả bã để tìm các vết nứt, hở hoặc tắc nghẽn rõ ràng.

– Sử dụng các phương pháp đơn giản

+ Kiểm tra áp lực khí:

• Cách 1: Kiểm tra bằng van xả: Mở nhẹ van xả khí trên bồn chứa hoặc đường ống. Nếu khí thoát ra mạnh, liên tục và có tiếng “xì” rõ ràng, chứng tỏ áp lực khí ổn định. Nếu khí thoát ra yếu hoặc không có, có thể hầm đang gặp sự cố.
• Cách 2: Kiểm tra bằng nước: Sử dụng một cốc nước nhỏ và cho một đầu ống dẫn khí vào. Nếu có bọt khí sủi lên mạnh, chứng tỏ áp lực tốt. Phương pháp này cũng giúp phát hiện nước đọng trong ống.

+ Dùng nước xà phòng để tìm rò rỉ: Đây là cách hiệu quả nhất để xác định vị trí rò rỉ khí. Pha loãng xà phòng với nước, sau đó dùng chổi hoặc bình xịt để bôi dung dịch lên các mối hàn, vết nứt nghi ngờ trên bạt hoặc các điểm nối ống. Nếu xuất hiện bọt khí phồng lên tại một điểm nào đó, đó chính là vị trí bị rò rỉ.

+ Lắng nghe: Tiến gần đến hầm biogas và lắng nghe. Tiếng “xì” nhỏ có thể là dấu hiệu của việc rò rỉ khí gas tại các mối nối hoặc vết rách.

– Vận hành và bảo trì

• Kiểm tra hệ thống van và ống: Định kỳ kiểm tra tất cả các van, khóa, và mối nối trên hệ thống đường ống để đảm bảo chúng hoạt động trơn tru, không bị kẹt hoặc rò rỉ.
• Kiểm tra nồng độ khí methane: Đối với các hệ thống lớn, có thể sử dụng máy đo nồng độ khí gas chuyên dụng để kiểm tra hàm lượng methane (CH4). Hàm lượng methane thấp hơn mức bình thường (trung bình 50-70%) cho thấy quá trình phân hủy đang gặp vấn đề.
• Theo dõi hiệu suất sử dụng: Nếu bạn nhận thấy bếp gas cháy yếu, ngọn lửa có màu đỏ thay vì xanh, hoặc thời gian đun nấu kéo dài, đó là dấu hiệu cho thấy lượng khí gas cung cấp không đủ, có thể do rò rỉ hoặc sản xuất kém.

5)Giải pháp xử lý khắc phục từng loại sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE

Dưới đây là các giải pháp xử lý và khắc phục hiệu quả cho từng loại sự cố thường gặp ở hầm biogas phủ bạt HDPE.

a)Sự cố hầm không sinh khí hoặc sinh khí kém

– Rò rỉ khí gas:

• Phát hiện: Dùng nước xà phòng bôi lên bề mặt bạt, các mối hàn và đường ống. Chỗ nào sủi bọt là nơi bị rò rỉ.
• Khắc phục: Với vết rách nhỏ, có thể sử dụng băng keo chuyên dụng chống thấm hoặc keo dán bạt HDPE để dán tạm thời. Với vết rách lớn, cần dùng máy hàn nhiệt chuyên dụng để hàn lại bạt. Mối hàn phải đảm bảo kín và chắc chắn.

– Tắc nghẽn đường ống:

• Phát hiện: Kiểm tra các đường ống dẫn khí và ống xả bã thải, đặc biệt là tại các điểm uốn cong.
• Khắc phục: Sử dụng que sắt hoặc ống nước áp lực cao để thông tắc. Tùy thuộc vào vị trí và loại tắc nghẽn, có thể cần tháo rời các đoạn ống để làm sạch.

– Nguyên liệu không phù hợp:

• Phát hiện: Nồng độ khí methane thấp khi sử dụng máy đo chuyên dụng hoặc ngọn lửa bếp gas có màu đỏ.
• Khắc phục: Ngừng cấp chất thải chứa hóa chất, thuốc kháng sinh hoặc các chất độc hại khác. Bổ sung thêm các loại chất thải hữu cơ đã được xử lý sơ bộ (như phân chuồng) để kích thích quá trình phân hủy.

b)Sự cố về bạt HDPE và cấu trúc

– Bạt bị rách, thủng:

• Phát hiện: Quan sát bằng mắt thường hoặc sử dụng phương pháp nước xà phòng.
• Khắc phục: Đối với các vết rách nhỏ, có thể dùng miếng vá chuyên dụng và máy hàn nhiệt. Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ khu vực cần vá trước khi hàn.

– Mối hàn hở:

• Phát hiện: Dùng nước xà phòng để kiểm tra.
• Khắc phục: Dùng máy hàn nhiệt để hàn lại toàn bộ chiều dài mối nối. Cần đảm bảo nhiệt độ và tốc độ hàn phù hợp để mối hàn đạt tiêu chuẩn.

– Thấm nước ngầm:

• Phát hiện: Lượng chất lỏng trong hầm tăng bất thường.
• Khắc phục: Cần đào rãnh thoát nước xung quanh hầm hoặc lắp đặt hệ thống thoát nước ngầm để ngăn nước thấm vào. Tốt nhất là xử lý chống thấm cho hố ủ ngay từ đầu khi thi công.

c)Vấn đề về hệ thống đường ống

– Nước đọng trong đường ống:

• Phát hiện: Bếp gas cháy bập bùng, yếu hoặc có tiếng kêu bất thường.
• Khắc phục: Lắp đặt van xả nước ngưng tụ (biogas trap) tại các điểm thấp trên đường ống dẫn khí để xả nước định kỳ.

– Rò rỉ tại các mối nối:

• Phát hiện: Sử dụng nước xà phòng để kiểm tra.
• Khắc phục: Sử dụng keo dán chuyên dụng hoặc quấn băng tan tại các mối nối ren để đảm bảo độ kín.

6)Biện pháp phòng ngừa sự cố hầm biogas phủ bạt HDPE

Để đảm bảo hầm biogas phủ bạt HDPE hay túi trữ khí Biogas hoạt động ổn định và bền vững, việc phòng ngừa sự cố ngay từ ban đầu là vô cùng quan trọng. Dưới đây là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.

– Nâng cao chất lượng thi công

• Khảo sát và chuẩn bị mặt bằng: Trước khi đào hố, cần khảo sát địa chất kỹ lưỡng. Đáy hố phải được dọn sạch hoàn toàn các vật sắc nhọn như đá, cành cây, mảnh kính, đảm bảo bề mặt bằng phẳng. Nên rải một lớp cát hoặc đất mịn dày khoảng 10-15 cm ở đáy hố để làm lớp đệm bảo vệ bạt.
• Sử dụng bạt HDPE chất lượng cao: Lựa chọn loại bạt có độ dày phù hợp (thường là từ 1 mm trở lên) và có các chứng nhận về chất lượng. Bạt phải có khả năng chống tia UV tốt để chịu được tác động của thời tiết.
• Thực hiện mối hàn bạt chuẩn xác: Sử dụng máy hàn nhiệt chuyên dụng, hiện đại và do thợ có kinh nghiệm thực hiện. Mối hàn phải được kiểm tra kỹ lưỡng về độ kín và độ bền trước khi đưa vào sử dụng.

– Vận hành và bảo trì đúng cách

• Kiểm soát chất thải đầu vào: Hạn chế tối đa việc đưa các chất thải có chứa hóa chất, thuốc kháng sinh, chất tẩy rửa hoặc các vật liệu khó phân hủy (như túi ni lông, rác thải) vào hầm. Cần có khu vực xử lý sơ bộ chất thải trước khi đưa vào hệ thống.
• Nạp liệu đều đặn: Cấp chất thải vào hầm một cách đều đặn, tránh việc nạp quá nhiều hoặc quá ít đột ngột. Điều này giúp duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh vật yếm khí và đảm bảo quá trình sinh gas diễn ra ổn định.

Bảo trì định kỳ:

• Kiểm tra áp lực và độ phồng của bạt: Thường xuyên kiểm tra bạt để sớm phát hiện các vết rách hoặc sự thay đổi áp lực bất thường.
• Kiểm tra rò rỉ: Dùng nước xà phòng để kiểm tra định kỳ các mối hàn, van và các điểm nối trên đường ống.
• Xả nước ngưng tụ: Lắp đặt van xả nước ngưng tụ trên đường ống dẫn khí và xả nước định kỳ để tránh tắc nghẽn.
• Loại bỏ cặn bã: Định kỳ xả bã thải ra khỏi hầm để tạo không gian cho quá trình phân hủy và ngăn chặn tắc nghẽn.

– Giáo dục và nâng cao nhận thức

• Đào tạo người vận hành: Những người trực tiếp quản lý và vận hành hầm biogas cần được đào tạo kỹ thuật, nắm rõ nguyên lý hoạt động, cách phát hiện và xử lý sự cố cơ bản.
• Tăng cường kiểm tra, giám sát: Xây dựng quy trình kiểm tra và giám sát chặt chẽ, ghi chép lại các thông số vận hành để dễ dàng phát hiện các dấu hiệu bất thường.

7)Địa chỉ đơn vị cung cấp và thi công hầm Biogas phủ bạt HDPE tốt nhất toàn quốc – Thế Giới Bạt Che

Thế Giới Bạt Che là một trong những đơn vị hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp vật tư và thi công các công trình hầm biogas phủ bạt HDPE cho các trang trại chăn nuôi trên toàn quốc. Với nhiều năm kinh nghiệm, đội ngũ kỹ thuật viên tay nghề cao và quy trình làm việc chuyên nghiệp, chúng tôi cam kết mang đến những công trình chất lượng, bền vững và hiệu quả nhất cho khách hàng.

– Tại sao nên chọn Thế Giới Bạt Che?

• Chất lượng hàng đầu: Chúng tôi chỉ sử dụng bạt HDPE nguyên sinh có độ dày tiêu chuẩn (từ 1 mm trở lên) và có khả năng chống tia UV, chịu nhiệt tốt, đảm bảo độ bền lên đến 20-30 năm.
• Kỹ thuật thi công tiên tiến: Áp dụng công nghệ hàn nhiệt bằng máy hàn chuyên dụng của Đức, đảm bảo mối hàn chắc chắn, kín khít, không rò rỉ khí gas.
• Giá cả cạnh tranh: Cung cấp giải pháp tối ưu với mức giá hợp lý, giúp bà con nông dân tiết kiệm chi phí đầu tư.
• Hỗ trợ tận tình: Đội ngũ chuyên gia luôn sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật và bảo hành công trình trong suốt quá trình sử dụng.

Quý khách cần thông tin tư vấn về bạt nhựa HDPE vui lòng liên hệ với Thế Giới Bạt Che vào địa chỉ:

• 📞 Hotline: 0911.779.866
• 🌐 Website: thegioibatche.vn

👉 XEM THÊM: Các bài viết thông tin về bạt nhựa HDPE hữu ích khác như:

• [Hướng dẫn] Cách lựa chọn độ dày bạt HDPE phù hợp cho công trình lót ao hồ chi tiết
• [Hướng dẫn] Cách kiểm tra độ kín sau khi thi công bạt lót hồ HDPE, Phương pháp xử lí bạt bị dò rỉ
• [Tổng hợp] Những lí do nên sử dụng bạt HDPE để lót hồ nuôi tôm, thủy sản, nuôi cá?